Beraat gecesi, rızıkların taksim edildiği, gelecek sene cereyan edecek vak’aların meleklere bildirildiği gecedir. Bu bakımdan bu gecede hakkında hayırlı şeyler takdir olunup, iyi şeylerin yazılmasını dileyen insan, geceyi ibadetle, dua ile geçirir, meleklere bildirilen takdirin hayırlı olması niyazında bulunur. Nebiyy-i Ekrem Efendimiz Beraat gecesi ibadeti hakkında şöyle buyurmuştur:
Her kim bu gece yüz rekât namaz kılarsa, Allahü Teâlâ ona yüz melek gönderir. Bu meleklerin otuzu Cennet’le müjdeler. Otuzu Cehennem’den kurtulduğunu söyler. Otuzu da dünyanın âfet ve musibetlerinden kurtulacağını ifade eder. Onu ise Şeytan’ın tuzağını defedeceklerini bildirir.
Demek ki. Beraat gecesini namazla ihyâ eden, bildiği duâları okuyup ruhani bir hayata giren mü’mine melekler gelir, her biri iyi bir neticeye lâyık amel işlediğini ima eden müjdeler verir, hayırlı şeyler söylerler. Bu kimse, bildirilen bu hallere olan liyâkatını kaybetmedikçe söylenenler hakkında varid olur. Ama, o gecenin arkasından kötü şeyler yapar. imanî ve İslâmî hayattan uzaklaşan bir tutuma girerse artık meleklerin verdikleri müjdeli haberlere liyakatını yitirmiş olur, ziyan kendisine ait olur. Kimseye bir diyeceği olmaz.
Beraat gecesi, Rabbimiz tevbe, istiğfar ederek pişmanlık duyan günahkarların cümlesini afvedeceğini bildiriyor, ancak şu sekiz sınıfın kesin tevbe etmedikçe bu aftan istifadelerinin olmayacağını da işaret ediyor:
1- Allah’a şirk koşanlar.
2- Ana-babalarına isyan eden, onların kalblerini kırıp gönüllerini yıkanlar.
3- İçkiye devam edenler.
4- Falcılık edip gelecekten haber verenler.
5- Din kardeşlerine besledikleri kinden vazgeçmek istemeyenler.
6- Adam öldürmekten pişmanlık duymayanlar.
7- Nikahsız aile ile yaşayanlar.
8- Akrabalarıyla alâkayı kesip ihmal edenler.
Şüphesiz ki bu günahların sahipleri bu gecede derin bir tevbe, istiğfarda bulunur da, kesin pişmanlık haline girerlerse ilahi aftan müstefid olurlar. Aftan istisna edilmelerinin sebebi kesin bir dönüş yapmayışları, ciddi bir tevbe, istiğfar haline girmemeleridir.
Beraat gecesinde okunacak hususi duâlar şudur:
“Allahümme yâ ze’l-menni ve lâ yemünnü aleyhi. Ya ze’l-celâli ve’l-ikrâm. Yâ ze’t-tavli ve’l-in’âm. Lâ ilâhe illâ ente zahrallâcîn ve câre’l-müstecirîn ve emâne’l-haifin. Allahümme in künte ketebte indeke fi ümmil-kitabi şakıyyen ev mahrûmen ev matrûden ev mukatteran aleyye fi’r-rızkı, fe’mhuhüm.”
“Allahümme fi fazlike şekaveti ve hırmanî en iktâre rızkî. Ve’sbütnî indeke fi ümmi’l-kitâbi saîden merzūkan muvaffakan li’l-hayrâti. Fe-inneke kulte (ve kavlüke’l-hakku) fi kitâbike’l-münezzeli alâ lisani nebiyyike’l-mürseli: ‘yemhullâhu mâ yeşâu ve yüsbitü ve indehu ümmü’l-kitâb!”
İlahi, bittecelli’l-a’zami fi leyletin-nısfi min şa’bani’l-mükerremeti’lleti yüfraku fiha küllü emrin hakim ve yübremü en tekşife annâ mine’l-belai mâ na’lemü ve mâlâna’lem ve mâ ente bihi alemü. İnneke e’azzül-ekrem. Ve sallallahü alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âlihi ve sahbihi ve sellim.